Właściwa dieta dla dzieci to temat, który elektryzuje współczesnych rodziców. Z jednej strony chcielibyśmy, by jadły zdrowo, z drugiej martwimy się, bo brakuje nam czasu na przygotowywanie domowych posiłków. Jak to wszystko pogodzić, nie stresując się dietą dziecka i żyjąc według zasady jednego z kopenhaskich restauratorów: „Uśmiechnij się! Będziesz jeść!”? Podpowiadamy w artykule!

Zbilansowania dieta dla dzieci – dlaczego jest tak ważna?

Zbilansowana dieta ma ogromne znaczenie dla dziecka, bo jego organizm jest w okresie permanentnego wzrostu. Właściwe odżywianie, jak podkreśla dr n. o zdr. Anna Taraszewska, jest kluczowe do zdrowia fizycznego i psychicznego:  „[…] wpływa nie tylko na samopoczucie, stan zdrowia, funkcje poznawcze, lecz także pomaga chronić organizm przed wieloma poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi w późniejszych etapach życia”.

Jak zabrać się do stworzenia zbilansowanej diety dziecka? Prostym narzędziem, które nada kierunek, jest Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia dla dzieci i młodzieży opracowana przez ekspertów z Instytutu Żywności i Żywienia pod kierownictwem profesora Mirosława Jarosza. To graficzne przedstawienie zaleceń żywieniowych i rekomendowanych grup produktów (a obecnie również aktywności), które powinny być respektowane przy komponowaniu codziennej diety dla dzieci. Im wyższe piętro piramidy, tym zmniejsza się ilość i częstotliwość spożywania produktów z danej grupy.

Dekalog zdrowej diety dla dzieci i młodzieży

Profesor Mirosław Jarosz uzupełnia aktualną piramidę 10 zasadami, które warto uwzględnić przy komponowaniu codziennego jadłospisu. Dzięki temu dieta dla dzieci w wieku szkolnym będzie właściwie zbilansowana, a więc zdrowa.

1. Regularność to podstawa

Dziecko powinno jeść 5 posiłków dziennie i to o stałych porach. Co więcej, należy zadbać o częste picie wody i mycie zębów po jedzeniu.

2. Przede wszystkim warzywa i owoce!

Zbilansowana dieta dla dzieci musi opierać się na różnobarwnych warzywach i owocach. Tych pierwszych należy spożywać więcej.

3. Wybieraj produkty zbożowe dobrej jakości

Niech to będzie np. pieczywo razowe, grube kasze (jęczmienne, gryczane) oraz płatki śniadaniowe bez dodatku cukru.

4. Pij mleko!

Zalecana ilość to 3–4 szklanki mleka dziennie, które można częściowo zastąpić np. jogurtem naturalnym lub kefirem.

5. Zadbaj o dobrej jakości białko i tłuszcze

Zbilansowana dieta dla dzieci w wieku szkolnym powinna zawierać chude mięso, ryby, jaja oraz rośliny strączkowe (fasola, zielony groszek, bób, soczewica). Należy też ograniczać tłuszcze zwierzęce na rzecz roślinnych.

6. Mniej słodyczy, więcej orzechów

W diecie dla dzieci warto zastępować różnorodne słodycze owocami oraz orzechami. Najlepiej też całkowicie wyeliminować słodkie gazowane napoje.

7. Sól? Tylko w niewielkiej ilości!

Sól zastąp przyprawami ziołowymi, ogranicz spożywanie produktów przetworzonych i przekąsek typu chipsy oraz paluszki.

8. Ruch to też zdrowie

Dzieci w wieku szkolnym powinny być aktywne fizycznie co najmniej 1 godzinę dziennie.

9. Sen się liczy

9–11 godzin na dobę to podstawa dla uczniów szkoły podstawowej.

10. Sprawdzamy!

Profesor Jarosz zwraca też uwagę na to, jak ważne są regularne pomiary wysokości i wagi ciała. Dzięki nim szybko zaobserwujesz potencjalne nieprawidłowości.

Dobre nawyki i pozytywne emocje wokół jedzenia

Duże znaczenie dla zdrowia mają prawidłowe nawyki żywieniowe, które należy kształtować już od najmłodszych lat.

Co więcej, należy też zadbać o dobre emocje wokół jedzenia. Co zatem możesz robić na co dzień, by zdrowa dieta była dla dzieci czymś naturalnym? Oto kilka wskazówek na bazie doświadczeń Jespera Juula.

Zabieraj na zakupy i rozmawiaj

Wyjaśniaj dziecku od najmłodszych lat, dlaczego jedne rzeczy kupujemy, a innych unikamy. Taka edukacja może przebiegać w sklepie i w domu. Jesper Juul twierdzi, że może to zapobiec fazom monotonnego jedzenia.

Interesuj się odczuciami smakowymi dziecka

W taki sam sposób, jak wtedy, kiedy jesteś ciekawy opinii swoich przyjaciół na temat różnych potraw. Nie krytykuj za wybór konkretnych smaków i odrzucanie innych. Pokazuj, że ty również nie lubisz niektórych produktów.

Ucz szacunku do jedzenia

Podkreślaj, że nie wszyscy mogą sobie pozwolić na codzienne zakupy i taki urozmaicony jadłospis. Ucz nakładania sobie na talerz, tyle, ile dziecko jest w stanie zjeść.

Wiesz już, na jakich zasadach opiera się zdrowa dieta dla dzieci, jak interpretować Piramidę Zdrowego Żywienia i Stylu Życiaoraz dlaczego ważne są pozytywne emocje wokół jedzenia. Na koniec pamiętaj, by zachować spokój. Bo nawet jeśli dziecko w wieku szkolnym neguje Twoje pomysły na zbilansowaną dietę, gdy wejdzie w dorosłość, sięgnie do tych pozytywnych żywieniowych doświadczeń z dzieciństwa.

Warto doczytać:

Jesper Juul, „Uśmiechnij się. Siadamy do stołu”

Karen Le Billon, „Francuskie dzieci jedzą wszystko”

Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży

Podstawowe zasady zdrowego żywienia